Onbironsekiz

Her şey gibi sanata da kolay ulaştığımız bu bolluk günlerinde sanatçı Burçak Bingöl'ü diğerlerinden ayıran, bizi farklı görme biçimlerine uyandırması. Burçak bir çok işinde, gözümüze yerel görünen çizgilerle zaten bildiğimiz objeleri bambaşka bir forma sokuyor ve kafamızdaki algıyı ters yüz ediyor. Somuttan soyuta uzanan bu yolculuğun perde arkasını Burçak ile konuştuk.

Ekin Metin Sozüpek’in Tamanlanamayan adlı kitabı Sel Yayıncılık tarafından 2016 yılında yayınlandı. Fakat, Ekin şiiri yalnızca kağıt üzerinde var olmak için tasarlanmış bir metin olmaktan çıkarıyor: Canlı performanslarında şiiri, müzikle harmanlayarak, işitsel ve fiziksel bir forma sokuyor.

Güzellik, yakışıklılık veya çirkinlik... şehirlilik veya köylülük, zenginlik veya fakirlik. Liste uzar gider. Her daim yeni kavramlar bulup, bu kavramlara ait olup olmadığımızı tartışıyor kendimizi sınıflandırıyoruz. Ama hepimizin ortak, hayatta kalma çabasının yarattığı duygudaşlığı çoğu zaman göz ardı ediyoruz. Yoga eğitmeni Bora Ercan da her daim yapılan içsel yolculukların önemine dem vuruyor. Bu programda Bora'nın bir yogi ve eğitmen olarak bu yolculuğa dair tecrübelerini dinliyoruz.

'Beş dakika yeni, beş dakika eski' diye diye yüzlerce kere tekrar edilen espriler, iyi bir iş çıkarabilmek için yıllarca süregelen bir uğraş. İnsan bir işin peşinde neden bu kadar koşar merak ediyorsunuz...O zaman Yusuf'a kulak verin.

Bager Akbay pozitif bilimlere meraklı, matematiği seven ama zekanın sezgi gücü olduğunu erken kavramış bir genç olarak çıkıyor yola. Üniversitede mühendislik okurken tiyatro ile tanışıyor ve bu onun yıllarca kukla oynatmasına yol açıyor. Kendinin sanattan uzak olmadığını ya da sanatın erişilmez olmadığını ise bu zamanlarda kavrıyor. Sanat, teknoloji ve tasarımın kesişim alanlarında işler üretiyor, eğitmenlik ve danışmanlık yapıyor. Rastlantısallığın güzelliğinden dem vuran Bager Akbay'i dinliyoruz.

Onbironsekiz'in bu haftaki konuğu müzik hayatına 14 yaşında Adana’da okul grubuyla rock söyleyerek başlayan müzisyen Canan Turan. Timur Selçuk'tan şan eğitimi alan Canan müzikallerde oynarım diyerek bir gün Londra'nın yolunu tutuyor. O günden bu yana üç albüm çıkaran Canan, dünyanın farklı yerlerinden müzisyenlerle iş birliği yapıp konserler veriyor, Djanan Turan Band ile festivalleri turluyor. Macerasını içtenlikle anlatan Canan'ı keyifle dinleyeceksiniz.

Yoganın sükuneti ve dinginliği ile film setlerinin ihtiras dolu keşmekeşini yan yana koyalım. Irmak Sueri bu iki dünyayı birleştiriyor ve terazide kendine göre bir denge yaratıyor. Hem yoga hocası, hem de sinemacı, Irmak bu hafta Taksim'de Onur Akmehmet'in konuğuydu. Beraber, Irmak'ın film setlerinde başlayan, vosvosunun arızalı gaz pedalıyla çıktığı yoldan, yogaya uzanan hikayesini konuştular.

Gündelik hayatın tekrarlanan dokusunu zamanla keşfetmek, bazı insanların gözüne opak gelen hayat perdesinin, bizim için saydamlaşmasını sağlıyor. İşin ilginci, bu saydamlaşma sayesinde hayata olan bağımız daha da güçlenebilir. Bu hafta iletişim, etkileşim ve dolayısıyla üretimi her daim ön plana koyan oyuncu İlkyaz Arslan'layız.

Erbuğ'un çoğumuz gibi çalıştığı günlük bir işi var. Kendi deyimiyle "en sevdiği üçüncü iş". Fakat zihninin arka taraflarında devamlı işleyen iç dünyası onu fantastik türde kitaplar yazmaya itecek kadar zengin. Geçmişinde ise, karakter üstüne karakter yaratılan kafeler, seksenler sokakları, sürekli başka şehirlerde geçirilen bir çocukluk ve tesadüflerle örülü bir aşk hikayesi var. Onun dünyasında yaptığımız gezintide, yaratıcılığı ve duyarlılığıyla ön plana çıkan, tutkulu bir adamın dört değişik hikayesiyle karşılaştık.

Bir yere dışarıdan gelmiş olmak, her an bir orayı tanıma, alışma süreciyle birlikte insanın kendi derinine yaptığı bir yolculuğun kapısını da açar. Dil veya kültür gibi... Ama Allen'ın Türkiye hikayesi aslında çok önceden başlıyor. Taa yedi yaşında. Arada büyük bir boşluk var tabii, Amerika'ya dönüyor ve yıldızlar yaratan Berklee College of Music'ten mezun oluyor, bir süre sonra çat kapı yine Türkiye'de. Onu bu yola iten ve dünya vatandaşı olmasını sağlayan ise, arayışları için rahatını bozuyor olması. New York'un sosyete mahallelerinden çıkagelip, Beşiktaş çarşısında kanun tıngırdatan Allen'in hikayesini gelin hep birlikte dinleyelim.

Merve Ünsal görsel sanatlara karanlık oda ve siyah beyaz şehir fotoğraflarıyla, New York'ta başlamış. Beş yıldır İstanbul'da yaşıyor ve işlerinde metin ile fotoğrafın geçişkenliği üzerine araştırmalar yapıyor. Bu ülkede kültür-sanat ve Recep İvedik, yan yana yer alıyorsa, onunla da bir arada anılmaktan gocunmuyorum, diyen Merve, sanatçılığın da yeri geldiğinde herhangi bir meslek olduğunun altını çiziyor.

Çizgi romancılık, günümüzde film endüstrisinin de etkisiyle kabuğundan daha da sıyrılıp ve dünyayı hakimiyetine alıyor. Türkiye'de bu yolculuğun mihenk taşlarından biri de Devrim Kunter... Devrim, Seyfettin Efendi serileri ve Yabani Dergi ile Türk çizgi romancılığına yerli kimlikler, temalar getirirken; en önemlisi çizgi roman üreticiliğinde "buralı" olma niteliğini ortaya koyuyor.

Haraketli tempoya kendini fazla kaptırıyorsun ve o hız artık başını döndürüyor. "Hayatın gerçeği" diyorlar ya hani, ondan ya kaçıyorsun ya da ona yakalanıyorsun; üstünde ayak izlerini bırakıyor. Bu programda makinistler, Özgürcan Uzunyaşa, Ömer Saroğlu ve Emre Öksüz. Lokomotif ise gerçeklerle arası iyi olmayan fanzin: Marşandiz

Bilim kurguyu, gelecekteki dünyamızın aynaya yansıtılmış bir hali olarak değerlendirebiliriz. İyi bir gözlemciyseniz de, asla bu dünyaların birer gelecek tahayyülü olduğunu aklınızdan çıkarmazsınız. Durum böyleyken, kurgunun verdiği mesajlarla, amiyane tabiriyle uzaktan sopa gösterme işlevi olduğunu düşünenler var. Bu programdaki konuğumuz, yazar, yönetmen ve ses teknisyeni Erol Çelik de onlardan biri. Teknoloji, ahlaki çöküntü ve her anlamda yozlaşmanın toplumu mahvoluşa sürüklediğini var sayıyor ve distopyaya ilerlediğimizi söylüyor.

Hikaye anlatmayı ve dinlemeyi bilmenin önemi günden güne değişiyor ve farklı bir hüviyet kazanıyor. Çocukken dinlediğimiz masallarla başlayan, bugün "storytelling" kavramı çevresinde endüstriyelleşen hikaye anlatıcılığı, iş hayatında motivasyonu ve oyunlaştırmayı tetikliyor. Sinan Sülün Türkiye'de işin ustalarından, ama kendisi hala bunun sanatsal yönünü temsil ediyor ve bize Gerçek hikayeler anlatıyor.

Hikayeyi hikaye yapan, sonunda başladığımız yere ne kadar yakın veya ne kadar uzak olduğumuz ile alakalıdır. Bu hikayede de 45 lira ile Erzincan'dan İstanbul'un yolunu tutan Murat Dal, kafası karışık bir bodyguard iken, iki sosyoloji öğrencisiyle tanışıyor ve düşünsel dünyasındaki yolculuğu kendi deyimiyle katalizörlüğe kadar ulaşıyor.

Günlük hayatlarımızda sıradan ve ilgimizi az çeken olaylarla karşılaşıyoruz. Belki de sıra dışı vakaların nasıl gerçekleştiğini merak ediyoruz… Peki, kapalı kapılar ardında konuşulan, aysız gecelerde yürütülen olaylara tanık olmaya ne dersiniz? Bu programımızda Mahmut Kodal ailesinin asırlık öyküsünü anlatıyor… Giresun’da tüccar iki aile arasındaki kıskançlığın nasıl planlı bir cinayete dönüştüğü, cinayetin planlanması ve ardından gerçekleşme ihtimali olan olasılıkların birbiri ardına nasıl doğduğunu dinliyoruz.

Bu haftaki seri podcastlerimizde Beyoğlu'nun dönüşümünü, onu bizim bilmediğimiz gibi bilen, iki eski Beyoğlu esnafı anlatıyor. Bu programda yüzyıllık bir kitabevi, Librairie de Pera'nın işletmesini 30 yıldır yapan Uğur Güracar var.

Anlatıcılarımız, ruh ve beden bütünlüklerini hangi süreçlerden geçerek keşfettiklerini ve hangi noktada buluşturduklarını anlatacaklar. Samet ve Cansel'in hikayelerine birlikte kulak verelim. Uyarı: Bu program argo ve küfür içerir.

Yazarlığıyla gerçek hayata adeta kendi alternatifini dayatan yazar Batıkan Köse, Pencere'deki konuğumuz. Yazmanın, öyküler bulmanın nasıl yaşamdan bir kopuş olduğunu, hayata gerçek üstü bir bakışın ne kadar eğlenceli olduğunu kendi sesinden dinliyoruz.