De Machine

Vorige week verscheen Balloonerism, alweer het tweede postume album van Mac Miller, de Amerikaanse rapper wiens dood in 2018 een schokgolf door de hiphopgemeenschap liet gaan. En zo’n postume plaat, dat is op z’n minst een nogal… vreemd fenomeen waar we bij De Machine wel eens bij willen stilstaan. Wat zijn de do's en don'ts? En labeleigenaar Stef van Vugt claimt dat met zijn Fruits Music maar liefst 50 miljoen streams per dag haalde en €20 miljoen verdiende. We duiken weer eens in het fenomeen moodmuziek op Spotify.

De Machine bevindt zich deze week in de entreehal van de Oosterpoort, waar ESNS in volle gang is. In dit gebouw wordt gepraat over alles wat er toe doet in de muziekindustrie, van AI tot duurzaamheid, van veilige werkomgeving tot… de peniebele situatie waarin de festivalmarkt zich momenteel bevindt. Festivals klagen over stijgende kosten, de prijzen gaan omhoog, en sommige organisatoren trekken noodgedwongen de stekker eruit. Is 2025 erop of eronder? Met Roel Coppen (Friendly Fire) en Ebel Jan van Dijk (Bevrijdingsfestival Groningen).

Je zult in De Machine niet zo snel een in memoriam aantreffen, maar deze week overleed een wel heel bekende figuur uit de vaderlandse muziekindustrie. Willem van Kooten, de man die zo’n beetje eigenhandig de stijl van de moderne radio-dj heeft uitgevonden, maar ook ondernemer, beroemd en berucht onderhandelaar en pionierend muziekuitgever. Daarnaast blikken we vooruit op Eurosonic Noorderslag: we prikken de thermometer in de Europese muziekmarkt met festivaldirecteur Anna van Nunen. Praat na met andere luisteraars in De Machine WhatsApp-groep.

De oliebollen zitten nog tussen onze tanden maar we moeten aan de slag want 3voor12 Radio is terug! Niet morgen, op de vaste vrijdag, maar vandaag, donderdag 2 januari. En dus is Niels Aalberts hier om te vertellen hoe dat gegaan is en waarom Radio nog altijd belangrijk voor ons is anno 2025. En vanaf vandaag draait de film Better Man in de bioscoop, een biopic over Robbie Williams waarin de hoofdrol gespeeld wordt door... een chimpansee.

De kerstaflevering van De Machine heeft twee gezichten. We keren nog één keer terug naar het vrolijkste AI verhaal van het jaar, want hoe zat het nou écht met John de Koning? Daar tegenover hoor je live vanaf het congres AI en de Muziekindustrie een vlammend betoog van hoogleraar Felienne Hermans tégen de normalisering van kunstmatige intelligentie in onze muziekbeleving. Hoe kunnen we in verzet gaan tegen de AI golf die op ons af komt?

Als je vorige week geluisterd hebt weet je dat we een beetje in een doemdenk modus waren, het was verdomme net Boekestijn en de Wijk. We lieten je horen hoe ingewikkeld het is om geld over Te houden aan streaming en hoe moeilijk het is om op te vallen tussen de overdaad Aan muziek. Dat was vooral vanuit het perspectief van de artiest gedacht, en ook wel een beetje vanuit de murw geslagen muziekliefhebber. Maar een nieuwe week een nieuwe vibe: deze aflevering willen we je meenemen op reis met het algoritme, van de ene krocht naar de andere, naar de raarste dingen die dit jaar kwamen bovendrijven.

We pakken deze week de knipselmap erbij, en we gaan proberen een heleboel nieuwsberichten die langs kwamen samen te rijgen tot 1 verhaal, met als centrale vraag: Gaat het nou goed met de muziekindustrie of niet? En we duiken in de vraag die we allang hadden moeten beantwoorden in bijna 200 afleveringen De Machine: hoeveel is een stream nu echt waard?

Het is de week waarin de jaarlijstjes je ineens om de oren vliegen, met een gifgroene plaat als constante factor. BRAT winter is begonnen! Het is ook de week - nee zelfs de dag - van de man met de vuurrode mijter. Een aflevering over de dresscode bij Charli XCX en hoe de Sinterklaasindustrie de Pietencrisis overleefde.

2024 is het jaar van de vrouw in de popmuziek. Ja ja, rol maar met je ogen, maar dit keer is het écht zo. We kregen zelfs een mail van Universal waarin ze benadrukken dat al hun grote sterren van dit jaar vrouwen zijn: Billie Eilish, Sabrina Carpenter, Chappell Roan, The Last Dinner Party, Taylor Swift, en Lady Gaga. Toen we vervolgens naar de top 20 van onze eigen Song van het Jaar gingen kijken, die morgen onthuld wordt, dachten we: Verdomd, het is bij ons ook écht opvallend. De grote vraag is: hoe komt dat nou? Verder spreken we met Mariska Berrevoets van Grasnapolsky, die de stekker uit het weekendfestival trok.

Zeven jaar nadat Chester Bennington uit het leven stapte is er een nieuw album van Linkin Park. Het heet From Zero en je hoort naast Mike Shinoda een nieuwe stem, en wel van een vrouw. Haar naam is Emily Armstrong. En dus waagt Linkin Park zich aan iets wat weinigen gelukt is: een doorstart met nieuwe zanger. En verder: talloze bedrijven in de muziekindustrie zijn in paniek, want de Belastingdienst gaat strenger toezien op schijnzelfstandigheid, oftewel freelancers die eigenlijk gewoon een contract zouden moeten hebben.

Twee weken geleden ging vinylperserij Deepgrooves, gevestigd in de oude gevangenis Blokhuispoort in Leeuwarden failliet. Deepgrooves was lang niet zo'n grote speler als Record Industry in Haarlem, wat een van de grote spelers in Europa is, maar juist daardoor zijn nu een hoop kleine labeltjes de sigaar. Op de Instagram van Deepgrooves regent Het gefrustreerde berichten van gedupeerden. Wij spreken met Barney Graman van het boetieklabeltje Sentinel Island Disco. En verder: St Vincent brengt haar meest recente album nog eens uit, maar dan in het Spaans. Ze komt daarmee in een lange traditie van muzikanten die zich waagden aan een taal die ze eigenlijk niet machtig zijn.

Dit weekend vindt in Utrecht het meest originele festival van Nederland plaats: Le Guess Who?, een evenement dat zich inspant om bijzondere muziek op te duiken uit elke hoek van de wereld in plaats van zich blind te staren op Engeland, Amerika en een handvol Belgen. Daar komt een hoop bij kijken. Afgelopen week luidde Le Guess Who? de noodklok over de steeds grotere druk op artiestenvisums. Over muziek zonder grenzen gesproken: de Nederlands-Iraanse artiest Sevdaliza heeft een hit te pakken in de VS en Zuid-Amerika. Hoe is dat zo gekomen?

De presidentsverkiezingen in Amerika naderen hun ontknoping, en nog nooit hebben zoveel popmuzikanten zich met de strijd bemoeid. De ene na de andere verklaring vliegt je om de oren, en dat is al maanden zo. Nu de race bijna ten einde is, worden de echt grote kanonnen ingezet. Trump moet het doen met Hulk Hogan en Kid rock en natuurlijk the mighty Elon Musk, Kamala Harris heeft alle popsterren in haar kamp. En verder: Naaz vertelt over haar autisme-diagnose en Joost Klein verdedigt zich over ‘onaangepast’ gedrag.

Spotify is allang geen pure muziekdienst meer, het is een audioplatform, of in hun eigen woorden: een one stop shop for audio. Dat wisten we al sinds de Zweedse dienst zich waarde aan de podcast. Nu komt er een kopje bij voor de Nederlandse luisteraar: audioboeken. En verder: Atze maakte een docu over het creatieve proces van Wende.

Deze week komt de Machine live vanaf Amsterdam Dance Event waar we twee gasten hebben: de legende van de kleine feestjes en de legende van de grote feesten. Arne van Terphoven is niet alleen het brein achter de befaamde Mary Go Wild kelderraves, maar ook de biograaf van The Prophet, pionier in de hardcore én de hardstyle. Een uur lang anekdotes over een carrière van drie decennia.

De zomerfestivals zijn nu definitief voorbij, want het regent buiten. Het is koud, dus we gaan de clubs in, en dat is altijd een mooi moment voor het Amsterdam Dance Event – een festival en een club event tegelijk. We zoomen in op de vele toepassingen van AI in de dj scene en spreken uitgebreid met Sven Bijma van Club Raum, die vorig jaar nog knarsetandend langs de zijlijn moest staan zonder vergunning.

Deze week verschijnt Moon Music, het nieuwe album van Coldplay. Je kent de band natuurlijk van grootse stadionconcerten met felgekleurde confetti, maar ook van hun vergaande duurzaamheid ambities. We hebben het al eens gehad over hun grote tour die vorige zomer ook de ArenA aandeed, maar ook bij de release van het nieuwe album ligt de lat hoog. Journalist Jasper van Loy ging namens de Belgische krant De Morgen op bezoek bij de perserij waar het nieuwe album gemaakt wordt. Verder in deze aflevering: James Blake luidt de noodklok over de afhankelijkheid van het algoritme.

Het gaat de hele week al over de rechtszaak tegen Diddy, de rapper die eind jaren 90 topdog van de r&b scene was en zich met al zijn faam en geld onaantastbaar voelde. De komende maanden moet blijken hoeveel hij daarmee over grenzen ging. Joost van Bellen was ooit op zo'n feest van Diddy. Dat wil zeggen: in het voorportaal van zo'n feest. Hij vertelt hoe die leuke herinnering, dat sappige Blauwe M&M's verhaal, ineens een misselijkmakend randje krijgt. En verder in deze aflevering: met dank aan Geert Zagers van De Morgen luisteren we naar internationale AI curiositeiten.

Het was deze week de derde dinsdag van september, Prinsjesdag. De hele week ging het over asiel asiel asiel en asiel, maar hoe zit het eigenlijk met de bezuinigingen op de cultuursector. We kunnen weinig goeds verwachten van een eerste kabinet Wilders. In het hoofdlijnenakkoord werd het woord cultuur amper genoemd, op de verhoging van de btw na, Maar afgelopen week werd al duidelijk dat er een bezuiniging aan zit te komen waar Halbe Zijlstra bleek van gaat zien. Wat weten we inmiddels? Verder in deze aflevering: de ambitieuze duurzaamheidsplannen van Into The Great Wide Open.

En toen was er deze week ineens een rechtszaak die het hart van de Machine raakt. Een rechtszaak tussen drie Nederlandse muzikanten en de grote internationale moloch Universal music. Deze drie gaat samen met de kunstenbond NTB en pop auteursvereniging Bam de strijd aan over de hoogte van streaming royalties. Nederpop legend Henk Westbroek legt uit. En verder in deze aflevering: de spectaculaire eindshow van Mysteryland.