Onder Mediadoctoren

Drank, drugs, films: het lijkt wel alsof tegenwoordig overal een minumumleeftijd aan vast zit. Maar wat is het doel van zulke leeftijdkwalificaties? En hoe zit dat met media? Kinderen willen vroeg beginnen met Snapchat, YouTube en horrorfilms. In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de zin en onzin van leeftijdskwalificatie. Dat doen ze met Maarten Reesink, docent Mediastudies aan de UvA. We hebben het over de Kijkwijzer, televisie en mediaopvoeding. Is er een beter alternatief voor de Kijkwijzer en wat is het doel van leeftijdskwalificatie? In het item hebben we het over dubbelzinnige inhoud in Disney-films. In het interview spreken we Justine Pardoen, oprichter van Bureau Jeugd & Media over de gevaren van media voor kinderen en hoe ouders daar mee omgaan.

Misdaad is aantrekkelijk. In de negentiende eeuw bezochten mensen massaal het lijkenhuis in Parijs, tegenwoordig genieten we van true crime via podcasts. Het zijn niet alleen brave burgers die zich via media verlustigen aan misdaad, ook maffiosi zelf halen inspiratie uit maffiafilms. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over de romantisering van misdaad. Dit doen we met Martijn Oosterbaan, Universitair Hoofddocent Culturele Antropologie aan de Universiteit Utrecht en co-auteur van Most Wanted: The popular culture of illegality. We hebben het over het verschil tussen illegaliteit en criminaliteit, over moraliteit in representaties van misdaad en populaire cultuur over criminaliteit als vorm van sociale analyse. Daarbij is er veel aandacht voor de Braziliaanse favela's, waar Martijn zijn veldwerk doet. In het item behandelen we voorbeelden uit de popcultuur die misdaad als inspiratie nemen. In het interview spreken we auteur Marijn Schrijver over zijn boek Mocro Maffia.

Het gaat niet goed met de natuur. Zo neemt de biodiversiteit al decennialang drastisch af. Welke actoren moeten en kunnen hier eigenlijk iets aan doen, en kunnen media de samenwerking tussen hen bevorderen? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over de rol die media kunnen spelen in het redden van de natuur. Dat doen we met Wim Bosschaart, promovendus aan de Radboud Universiteit op het gebied van Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke Planning. We hebben het over de representatie van natuur in documentaires, over de berichtgeving over verlies aan biodiversiteit en de manier waarop mensen al dan niet gealarmeerd raken dankzij zulke beeldvorming. We bespreken de verschillende actoren die betrokken kunnen zijn bij het redden van de natuur, en gaan in het bijzonder in op de situatie in de Ooij-polder bij Nijmegen. In het item bespreken we hoe de Evangelische Omroep de evolutietheorie schrapt uit natuurdocumentaires. In het interview spreken we natuurfilosoof Matthijs Schouten over vervreemding en h

De Romeinse tijd staat zowel heel ver als heel dichtbij ons. We roepen dit verleden vaak op als bakermat van onze beschaving, maar tegelijkertijd was de oudheid een periode die fundamenteel van onze tijd verschilt. Een voorbeeld van zo'n cruciaal verschil met moderniteit is het gebrek aan media: er waren geen kranten, geen brieven en geen boeken. Aan de andere kant was er wel graffiti en natuurlijk de bekende gladiatorenspelen. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over populaire cultuur in de Romeinse tijd. Dat doen we met Miko Flohr, universitair docent Antieke Cultuur aan de Universiteit Leiden. We hebben het onder andere over reclame-uitingen en politieke boodschappen, de goden als vorm van entertainment en de manier waarop wij ons nu verhouden tot de oudheid. In het interview praten we met historicus en blogger Jona Lendering, over huidige popcultuur over de oudheid. In het item bespreken we de verbeelding van de goden in recente media, zoals de Disneyfilm Hercules.

"We were on a break!", is het zinnetje dat Ross Geller vaak zegt in de populaire serie Friends. Volgens hem waren hij en Rachel niet samen toen hij met iemand anders naar bed ging. Het is een gevleugelde uitspraak in de rest van de serie, en wordt nog steeds regelmatig daarbuiten gebruikt. Was het nou ontrouw of niet? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de rol van de media in het bestendigen van het taboe op vreemdgaan. Aan de hand van voorbeelden uit populaire cultuur zoals Temptation Island, Indecent Proposal en natuurlijk Dolly Parton's 'Jolene' buigen we ons over dat taboe. Is vreemdgaan onvermijdelijk? En wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor? In het item hebben we het over de vete tussen de website Secondlove.nl en de SGP. In het interview spreken we met relatietherapeut Roos Reijbroek over onder andere polyamorie en relatiepatronen van jonge mensen.

Alles wat je doet met media, wordt gemeten. Als je niet betaalt voor een mediaproduct, ‘betaal’ je waarschijnlijk met je gegevens. Bijna alle kwantificeerbare data wordt gemeten, maar wat kunnen we daar precies mee? Zeker in de journalistiek wordt veel leesonderzoek gedaan, maar wat voor invloed heeft dat? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over data-onderzoek in de journalistiek. Dat doen ze met Thomas Boeschoten, een digitaal strateeg bij het AD en een onderzoeker binnen de Universiteit Utrecht met de Utrecht Data School. We hebben het onder andere over clicks, regionale journalistiek en sociale media. Wat is het belang van lezersonderzoek? In het item bespreken we het ontstaan van de Britse tabloids. In het interview praten we met eindredacteur van het Parool, Mijntje Klipp, over het maken van koppen.

In het rijtje LBTQIA+ staat de Q voor queer; een term die lang werd gezien als scheldwoord. De betekenis van queer is ambivalent. Tegenwoordig wordt het vaak gebruikt als parapluterm voor mensen die niet cisgender en/of heteroseksueel zijn, maar aanhangers van zogeheten queertheorie wilden juist niet dat het een aparte categorie zou worden. Hoe zien we dit in de media? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de term queer in de media. Dat doen we met Sudeep Dasgupta, universitair hoofddocent bij Media & Cultuur aan de UvA. We hebben het over de definitie van queer en het verschil tussen queer en gay. We bespreken of media ook queer kunnen zijn en we bediscussieren queer representaties in de media. Het interview is met Martijn Kamphorst, hoofdredacteur online bij Winq. In het item bespreken we het leven en het imago van Divine: Drag Queen of the Century.

Met de opkomst van ieder nieuw medium kwamen er ook nieuwe geestesziekten. Sowieso horen media en gekte bij elkaar: gekkenhuizen en mensen met een stoornis zijn geliefde onderwerpen. Maar wat leren we precies over gekte van de media? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over media & madness. Dat doen we met Patricia Pisters, hoogleraar Filmstudies aan de UvA. We hebben het over de definitie van waanzin, de filmgenres waarin het voorkomt en media als beïnvloedingsmachines. In het interview praten we met Sam Gerrits, een 'ex-gek' die vertelt over het beeld wat gekken hebben gekregen. In het item hebben we het over lobotomie en elektroconvulsietherapie.

Bijna niets is zo lekker als ongebreideld oordelen als je voor de televisie zit. Of je nou Temptation Island of First Dates kijkt, televisieprogramma's laten complexe morele situaties zien en hoe mensen daarmee omgaan. Hoe beïnvloedt televisie ons moreel kompas? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over de televisie als moreel venster op de wereld. Dat doen ze met Tonny Krijnen, universitair docent bij de afdeling Media & Communicatie van de Erasmus University Rotterdam. We hebben het over tv-genres zoals reality-tv, de mogelijke methodes voor onderzoek hiernaar en hoe moraliteit zich manifesteert. In het interview praten we met Daan Windhorst, die zijn perspectief uitlegt over moraliteit op televisie en hoe je dat ook terug vindt in zijn telefilm 'De Kuthoer'. Het item gaat in op hoe moraliteit verweven is in de schilderkunst.

Heb je ons gemist? Wij jullie wel! Vanaf 25 februari zijn wij er weer elke 2 weken met een nieuwe Onder Mediadoctoren podcast.

Journalisten maken al te graag gebruik van cijfers. Statistieken, waar ze ook vandaan komen, lijken goede aanleidingen en argumenten om een dergelijk punt te bewijzen. Maar waarom zijn die cijfers zo aantrekkelijk? Wat zeggen ‘peilingen’ precies en hoeveel effect heeft dat belang daarvoor? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over journalistiek en statistiek. Dat doen ze met met Tom van de Meer, Hoogleraar Politicologie aan UvA en Co-directeur Nationaal Kiezersonderzoek. Hij is gespecialiseerd in de legitimiteit van het politieke bestel, ongelijkheid en burgerschap. We hebben het over de politiek, de democratie en de mechanismen van de journalistiek. In het interview praten we met Sanne Blauw van de Correspondent. Zij legt uit wat de vertekeningen van statistiek kunnen betekenen. In het item hebben we het over de voor- en nadelen van datavisualisatie.

Massively multiplayer online game zijn enorm populair: mensen spelen online massaal samen in fictieve werelden. Dat gaat niet altijd even eerlijk en gezellig: in zo'n game kan je mensen uitschelden, dingen stelen of vals spelen. In hoeverre heeft zulk gedrag consequenties in de 'echte' wereld? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over games en strafrecht. Dat doen we met Toni Pape, universitair docent Media & Cultuur aan de UvA en gespecialiseerd in participatieculturen. We hebben het over lootboxes, de macht van spelers en micro-transacties. In het interview praten we met gamer Cem, die vertelt over het spelen van online games en de regels. In het item hebben we het over de scheidingslijn tussen echte diefstal en virtuele diefstal.

Kunst, kleding en consumentengoederen worden massaal geproduceerd, ver weg van de gebruiker. Het is daarbij lastig om te onderscheiden wat 'echt' is en wat nep. China is meester in het kopiëren van producten: het lijkt wel of creativiteit en originaliteit daar anders worden ingevuld. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over kopieercultuur. Dat doen we met Jeroen de Kloet, hoogleraar Globalisation Studies aan de UvA. We hebben het over ambachtelijkheid, klasse en authenticiteit. In het interview praten we met advocaat Jean-Louis Veenstra van de Kunstenbond over auteursrecht en het beschermen van ideeën. In het item vevragen we bezoekers van De Bijenkorf op de Dam hoeveel waarde zij hechten aan de authenticiteit van hun aankopen. In het item bevragen we bezoekers van De Bijenkorf over de waarde die zij hechten aan de authenticiteit van hun aankopen.

Hiphop heeft sinds het ontstaan in de jaren '70 een complexe relatie met mainstreamcultuur gehad. Het genre is onlosmakelijk verbonden met verzet en gemarginaliseerde groepen. Ook al domineert Nederlandse hiphop de hitlijsten, op radiozenders als 3FM zijn er nog steeds weinig zwarte hiphop-artiesten te horen. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over hiphop in Nederland. Dit doen ze met musicoloog Wouter Capitain, die momenteel bezig is met zijn proefschrift over Eduard Said en les geeft in populaire muziek. We hebben het over de structuur van hiphopmuziek en de origine van het genre. In het interview praten we met Vincent Patty, oftewel Jiggy Dje, over hiphop en Nederlandse cultuur. Het gaat over het begin van Nederlandstalige hiphop, met name over de Osdorp Posse.

Hoger onderwijsinstellingen hebben een eigen pers, zoals Folia van de UvA en Univers in Nijmegen. De afgelopen jaren zijn die bladen veranderd. Sommigen verschijnen niet meer op papier, bij anderen is de onafhankelijke redactie vervangen door communicatiemedewerkers. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over universiteitsmedia. Dit doen ze met Mirjam Prenger, coördinator van de masteropleiding journalistiek en media van de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over de dubbele doelgroepen die universiteitsmedia moeten bedienen, het hebben van een platform als academische gemeenschap en mogelijke censuur vanuit CvBs. Het interview is met redactiechef van Folia, Henk Strikkers. Het item gaat over een geval van censuur bij Ukrant van de Rijksuniversiteit Groningen.

Elke dag gaan er ontelbaar veel stukjes cultuur verloren omdat het internet niet onthoudt wat toekomstige historici waardevol vinden. Er zijn meerdere initiatieven die wel proberen webpagina's op te slaan voor later, maar zij lopen tegen meerdere problemen aan. In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de archivering van het internet. Dat doen ze met dr. Anne Helmond, universitair docent Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. We bespreken de definitie van archivering, wie dat proces bepaalt en welke problemen het met zich meebrengt voor latere webarcheologen. Er is aandacht voor methodologische kwesties en archivering via trackernetwerken. Het item laat zien hoe het web nooit stabiel is en in het interview praten we met dr. Kees Tzeszelsky van de Koninklijke Bibliotheek over hun internetarchiveringsproject

Als een vrouw klaarkomt is dat minder zichtbaar dan wanneer een man dat doet. Media verbeelden het vrouwelijk orgasmen op verschillende manieren: een hoofd dat naar achter wordt gegooid, een hand die de lakens vast knijpt. In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de verbeelding van het vrouwelijk orgasme. Dat doen ze met Yvette Luhrs, pornomaker en activist. We bespreken verschillen tussen representatie in de mainstream en in porno, en de clichés die je daarbij vaak ziet. Het gaat ook over voor wie de representatie bedoeld is: mannelijke kijkers of vrouwen? Andere onderwerpen zijn faken, slutshaming en squirten. In het item vergelijken we de benadering op het vrouwelijk orgasme van Freud.

We zijn zeer vereerd dat we genomineerd zijn voor de Dutch Podcast Awards, in de categorie Media & Journalistiek. Dat vraagt om een promo, waar je nu naar kan luisteren. En vergeet niet te stemmen via http://fdmg.nl/dpa

Vroeger was de televisie hét medium voor vrijetijdsbesteding. Alle meubels in de woonkamer waren er op gericht. Maar met de komst van sociale media, streamingdiensten en mobiele apparaten lijkt het oude medium te verbrokkelen. Nadert televisie zijn einde? Op welke manier zal het voortbestaan? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de definitie en huidig gebruik van televisie. Dat doen ze met Maarten Reesink, universitair docent Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam. In deze aflevering hebben de doctoren het over de ontwikkeling van televisie en de mogelijke toekomst ervan. In het interview vertelt jonge maker Cesar Majorana over het verschil tussen tv op tv en tv op internet en in het item hebben we het over de generationele verschillen in het kijken van televisie.

Artiesten zijn afhankelijk van hun fans, maar maken ook misbruik van hun loyaliteit. Fandom heeft altijd op gespannen voet gestaan met producenten. Zijn fans behalve de ultieme consument ook slachtoffer van de kapitalistische samenleving? In deze aflevering verwonderen de mediadoctoren zich over de uitbuiting van fans. Dat doen ze met prof. dr. Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam. We bespreken zowel de rol van sociale media, de emotie die bij het fan-zijn komt kijken en de waarde van een fanbase. In het interview vertelt advocaat Sidney Smeets over zijn fandom en zijn verzameling merchandise. In het item hebben we het over het nieuwe systeem van Taylor Swift dat erop lijkt gericht om haar fans maximaal uit te buiten.