Studio Energie

Op steeds meer plaatsen in ons land is er geen ruimte meer op het elektriciteitsnet. Niet voor producenten, zoals zonneparken, maar ook niet voor grote energievragers, zoals datacentra. Inmiddels zijn alle ogen op de netbeheerders gericht. Hoe kan het dat zij de problemen niet zagen aankomen? Of ze wel zagen, maar niet aan de bel trokken? Dat –en hoe het nu verder moet– bespreek ik met André Jurjus, directeur van Netbeheer Nederland.

#15 Bontenbal & de Boer (week 38) by Studio Energie

Onder het motto ‘Windmolens maken onze zee kapot’ is een groep Noordzee-vissers een petitie gestart tegen de grootschalige bouw van windparken. Zowel die zee, als zeedieren als de vissers zelf worden in hun voortbestaan bedreigd. Tot nu toe staan de vissers alleen in hun protest. Wind-op-zee lijkt een gelopen race. Vechten ze niet gewoon een verloren strijd, vraag ik aan Dirk Kraak, bestuurslid van de actiegroep EMK, Eendracht Maakt Kracht.

Onlangs is de Eerste Kamer begonnen met de behandeling van het wetsvoorstel ‘Verbod op kolen bij elektriciteitsproductie’. Als de wet wordt ingevoerd, daagt kolencentrale-eigenaar Uniper de Nederlandse Staat voor de rechter. Is dat terecht? Wordt Uniper inderdaad ‘onteigend’, zoals het bedrijf claimt? Of heeft het met de bouw van een nieuwe kolencentrale gewoon gegokt en verloren? Ik praat erover met Hans Schoenmakers, directeur van Uniper Benelux.

#14 Bontenbal & de Boer (week 36) by Studio Energie

Met de Tweede Kamer terug van zomerreces is het nieuwe parlementaire jaar officieus begonnen. Het vorige eindige in juni met de presentatie van het Klimaatkoord, na bijna anderhalf jaar praten, polderen en politieke spanning. Maar met de industrie boos, burgers in onzekerheid en het elektriciteitsnet dat nu al in z’n voegen kraakt, moet het echte werk eigenlijk nog beginnen. Ik praat erover met Eric Wiebes, minister van Economische Zaken en Klimaat.

ASN is 118% klimaatneutraal, zo maakte de bank afgelopen week bekend. Oftewel met de activiteiten wordt meer uitstoot vermeden dan er de lucht in gaat. Dat klinkt helder, maar is het dat ook? Want hoe bepaal je de vermeden uitstoot van bijvoorbeeld een windpark? En hoe voorkom je dat anderen die winst ook claimen? Over dat -en de rol van financiële instellingen in de transitie- ga in gesprek met Piet Sprengers, hoofd Duurzaamheid van ASN Bank.

#13 Bontenbal & de Boer (week 34) by Studio Energie

Derk Loorbach is directeur van onderzoeksinstituut en adviesbureau DRIFT, hoogleraar sociaal-economische transities aan de Erasmus Universiteit en een veelgevraagd spreker over duurzaamheidstransities. Ook is hij voorzitter van de klimaattafel Mobiliteit van het Rotterdamse Klimaatakkoord, dat nog dit jaar gesloten moet worden. Ik praat met Loorbach over de theorie van verandering én de concrete, vaak weerbarstige praktijk.

#12 Bontenbal & de Boer (week 29) by Studio Energie

With already some twenty years of experience, Norway is planning the next big step in carbon capture and storage: an open access European industrial CCS system. This Northern Lights project is led by Norwegian energy-company Equinor. But with the cost of CCS still well above the ETS-price, the obstacles the project is facing, are huge. In charge of overcoming them is Stephen Bull, Senior Vice President Wind & Low Carbon Development at Equinor.

Van 2012 tot 2017 zat hij voor de PvdA in de Tweede Kamer, als woordvoerder klimaat & energie. Met zijn eigenzinnige optreden bezorgde hij niet alleen coalitiegenoot VVD, maar ook zijn eigen partij de nodig kopzorgen. Over zijn ervaringen in Den Haag, de voortgang van de energietransitie en de realiteitszin van het Klimaatakkoord, praat ik met Jan Vos, een ‘rode ondernemer met een groen hart’.

Na een keurige carrière in het bedrijfsleven raakte mijn gast ervan overtuigd dat het klimaatprobleem de grootste uitdaging is waar de mensheid voor staat. Hij ging de politiek in, maar vond al snel dat hij in de Tweede Kamer onvoldoende verschil kon maken. Inmiddels leidt hij een van de invloedrijkste klimaat-denk & doe-tanks in de VS, met een budget van 50 miljoen dollar per jaar. Over zijn bijzondere carrière en zijn strijd tegen klimaatverandering praat ik met Jules Kortenhorst, CEO van het Rocky Mountain Institute.

Vorige week presenteerde de SER het advies ‘Nationale klimaataanpak voor regionale industriële koplopers’. Daarmee proberen werkgevers en werknemers samen de impasse rondom de CO2-heffing in de industrie te doorbreken. Over de inhoud van het advies en de praktische en politieke haalbaarheid praat ik met Mariëtte Hamer, voorzitter van de Sociaal Economische Raad.

Al jaren wordt er aan het plan gewerkt en nu – na een beoordeling door Berenschot – lijkt de uitvoering een stap dichterbij: de bouw van een Ondergrondse Pomp Accumulatie Centrale (O-PAC), oftewel een waterkrachtcentrale voor de grootschalige opslag van elektriciteit. Wat is er nodig om een batterij van 1400 MW en 8,4 GWh op bijna 1,5 km diepte onder het Limburgse land te bouwen? Ik vraag het Ruud Deckers, directeur van O-PAC.

Van de 1,5 miljoen woningen die het kabinet vóór 2030 van het aardgas wil halen, zal ongeveer de helft op een warmtenet worden aangesloten. Dat vraagt om een nieuw soort, innovatieve warmtenetten én een nieuwe marktordening, aldus mijn gast. Zij is principal consultant bij TNO en hoogleraar ‘regulering van de energiemarkten’ aan de Universiteit van Amsterdam. Over warmtenetten en hun rol in de energietransitie praat ik met Annelies Huygen.

#11 Bontenbal & de Boer (week 22) by Studio Energie

Begin juli wordt in Londen weer de Shell Eco-marathon gehouden, de wereldwijde wedstrijd hyperzuinig rijden voor studenten- en scholierenteams. Het huidige record, uit 2009, staat op omgerekend een afstand van 3771 kilometer op 1 liter brandstof. Met hun voertuig op waterstof wil Eco-Runner Team Delft van de TU Delft het wereldrecord verbreken. 4000 kilometer is volgens de modellen haalbaar. Ik praat erover met teammanager Ruben Hortensius.

Hij is onderhandelaar namens ons land in Brussel, staat op plek 2 op de D66-lijst en wil het Europees parlement in om "te knokken voor een schoner Europa". Daarvoor wil Raoul Boucke, in Delft opgeleid tot ingenieur, dat er een algemene, Europese CO2-belasting komt, de ETS-prijs omhoog gaat en Nederland het voortouw neemt bij de sluiting van alle kolencentrales in de EU. En er moeten meer bèta's naar Brussel. Een gesprek over energie & klimaat, EU en Den Haag.

Zijn onderzoeksinstellingen medeverantwoordelijk voor de manier waarop media en politieke partijen met hun rapporten aan de haal gaan? Wij vinden van wel. We hebben het over Engie dat z’n kolencentrale in Rotterdam heeft verkocht, over innovatie – de heilige graal van de energietransitie waar het toch maar weinig over gaat – en uiteraard praten we in de aanloop naar de Europese verkiezingen over de noodzaak van een Europese aanpak.