Studio Energie

Met de Europese verkiezingen in aantocht is het hoog tijd om de positie van Nederland op energie- en klimaatgebied door een Europese bril te bekijken. Hoe staan ‘we’ er voor? Dat vraag ik aan Coby van der Linde, directeur van het Clingendael International Energy Programme (CIEP). Ze is ook part-time hoogleraar Geopolitiek en Energie-management in Groningen, doceert in Parijs en deed eerder onderzoek in Colorado, Londen en Oxford.

Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft een belang genomen in SCW Systems. Deze Alkmaarse start-up maakt met behulp van een revolutionaire techniek – superkritische watervergassing – groen gas en groene waterstof uit organische reststromen, zoals rioolslib, gft-afval maar ook plastic. Het lijkt erop dat de heilige ‘groen gas’ graal is gevonden. Of dat zo is, vraag ik Coen Weusthuis, een van de oprichters, aandeelhouder en voorzitter van de Raad van Commissarissen.

Met de strijd tegen een centrale in Diemen, staat de kritiek op biomassa weer vol in de schijnwerpers. Helemaal niet duurzaam, een regelrechte ramp, zeggen sommigen. Volgens anderen is biomassa niet alleen duurzaam maar ook absoluut nodig. Aan meningen geen gebrek, maar hoe zit het echt? Dat vraag ik aan prof. dr. Martin Junginger, hoogleraar Bio-based Economy, Energy & Resources aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht.

Milieudefensie sleept Shell voor de rechter. Het energiebedrijf veroorzaakt gevaarlijke klimaatverandering, schendt daarmee mensenrechten en brengt levens in gevaar, zo luidt de aanklacht. Op 17 april start de zaak officieel bij de rechtbank Den Haag. Milieudefensie wil dat Shell z’n uitstoot veel sneller reduceert dan het bedrijf van plan is. Over de kans daarop, en over minder fossiele energie in een wereld die juist schreeuwt om méér energie, praat ik met Donald Pols, directeur van Milieudefensie.

Het bekt lekker, Van Gas Los, maar inmiddels lijkt de slogan de overgang op alternatieven in de wielen te rijden. Over wielen en rijden gesproken: Shell wil bomen gaan planten om de uitstoot van automobilisten te compenseren. Niet iedereen staat te juichen, wisten media te melden. Maar, zijn die media niet soms wat te gekleurd? Hoe goed doen ze hun best om echt in de inhoud te duiken, zoals bij de CO2-heffing. Dat en nog veel meer in deze aflevering.

Nu de discussie over een extra CO2-heffing voor de industrie de verhoudingen in de politiek steeds meer op scherp zet, is het hoog tijd om feiten van fictie te scheiden: is zo’n heffing wel of geen goed idee en zo ja, hoe zou die er dan uit moeten zien? Oftewel hoe kan Nederland op een slimme, maar vooral betaalbare manier de reductiedoelen halen? Ik bespreek het met CO2- en ETS-specialist Jos Cozijnsen van de Climate Neutral Group.

De Nederlandse start-up Fizzy Transition, twee jaar geleden opgericht door oud-Shell-medewerkers, wil met innovatieve, realistische oplossingen wereldwijd impact hebben op de energietransitie. Zo werken ze aan ’s werelds eerste CCS CO2-transportsysteem per schip en aan de ombouw van oude offshore olie- en gasinstallaties tot eco-riffen. Ik praat met Ludo van Hijfte, oprichter en algemeen directeur.

Over 'de doorrekening' – vallen de kosten eigenlijk wel mee? – en de vliegensvlugge reactie van het kabinet. Vijf maatregelen komen er, waaronder een CO2-heffing voor de industrie en ‘verlaging’ van de energierekening. Draai? Meesterzet? Meerdere partijen hebben een bod gedaan op het volgende subsidievrije windpark op zee en grootverbruikers worden gedwongen om van Gronings aardgas af te stappen. Is dat terecht?

De industrie krijgt tóch een CO2-heffing opgelegd, zo maakte het kabinet afgelopen week plots bekend. Tegen zo’n heffing heeft de industrie zich de afgelopen maanden fel verzet. Hun lobby lijkt dus faliekant mislukt. Wat ging er mis en hoe moet het nu verder? Dat en nog veel meer vraag ik Erik Klooster, directeur van de Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie (VNPI) en een van de hoofdonderhandelaars namens de industrie.

Afgelopen week presenteerde de wethouder Duurzaamheid & Energietransitie van Den Haag haar kadernota ‘duurzaamheid’. Titel: "Schone energie in een groene stad.” Na de fase van bewustwording en praten wil de stad de omslag maken naar ‘doen’. Dat geldt ook voor de wethouder. Al jaren strijdt ze voor een betere wereld, onder meer als directeur van Greenpeace en Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Over de nota, de omslag naar ‘doen’ en haar ervaringen als wethouder praat ik met Liesbeth van Tongeren.

Live vanuit theater Diligentia – met co-presentator Diederik Samsom – tijdens het Studio Energie-evenement ter gelegenheid van het eenjarig bestaan. Over de vorderingen van Nederland op duurzame energie-gebied, over de parlementaire enquête gaswinning, over 'de doorrekening' van het ontwerp-Klimaatakkoord en nog veel meer.

De provincie Groningen en achttien chemie- en energiebedrijven willen 2,8 miljard euro investeren in groene chemie en emissievrije waterstof in Noord-Nederland. Afgelopen week presenteerden ze hun gezamenlijke investeringsagenda. Niks waterstof-hype, dit gaat lukken, zegt Patrick Brouns. Als gedeputeerde Economische Zaken en Financiën bracht hij de partijen bij elkaar. De CDA'er vertelt hoe het ambitieuze plan werkelijkheid gaat worden.

Het debat over de energierekening liep vorige week flink uit de rails. Sommige politici gaven zelfs het PBL de schuld. Nieuwsmedium NU.nl heeft besloten om reacties te weren van lezers die de menselijke invloed op het klimaat ontkennen. Is dat niet een gevaarlijke ontwikkeling? En we hebben het over Dynamic Tidal Power, waterstof en nog veel meer.

Het is een Nederlandse vinding waarmee op een heel nieuwe manier energie kan worden gewonnen. Een vinding die ook nog eens de kust beschermt, die offshore windparken overbodig kan maken en wellicht een luchthaven op zee haalbaar. Het heet Dynamic Tidal Power (DTP). China heeft al grote belangstelling, maar gaat het er ook van komen? Dat vraag ik Bas Jonkman, hoogleraar Integrale Waterbouwkunde (TU Delft), die sinds kort bij de ontwikkeling is betrokken.

Studio Energie bestaat één jaar en dat gaan we woensdagmiddag 6 maart in theater Diligentia (Den Haag) vieren. Op het podium hebben we zeven absolute hoofdrolspelers in het energie- en klimaatdebat, we doen live een aflevering van Bontenbal & de Boer, met een héél bijzondere co-presentator, en uiteraard is er de bekende Studio Energie-borrel. Voor 50 luisteraars ligt er een kaart klaar. Hoe je die krijgt? Laat me weten welke aflevering je het meest is bijgebleven en waarom. Stuur me een bericht en hopelijk zien we elkaar op 6 maart!

#5 Bontenbal & de Boer (week 7) by Studio Energie

In het debat over het Klimaatakkoord voert inmiddels één onderdeel de boventoon: hoe moet de uitstoot in de industrie worden aangepakt? GroenLinks weet het wel: hef een flinke CO2-belasting. Als dat gebeurt, gaat Tata Steel failliet. Met die waarschuwing ging het bedrijf afgelopen week vol in de tegenaanval. Maar hoe terecht is die angst? Dat, én hoe Tata Steel z’n uitstoot sterk wil reduceren, bespreek ik met directievoorzitter Theo Henrar.

‘Klimaatkassa’, kopte De Telegraaf een dag na de presentatie van het ontwerp-Klimaatakkoord. Volgens de krant krijgt de burger een groene agenda ‘door de strot geduwd’, wordt zijn portemonnee ‘geplunderd’ en is er sprake van ‘groene gekte’. De krant van Wakker Nederland gaat er keihard in. Met hoofdredacteur Paul Jansen ga ik in gesprek over de vraag waar journalistiek ophoudt en activisme begint.

De Energieakkoord-doelen voor 2020 zijn definitief uit zicht. Ook ligt ons land niet op koers voor het Urgenda-vonnis, polariseert het klimaatdebat steeds verder en ruziet de coalitie over het Klimaatakkoord. Te gast is Diederik Samsom. Hij vertelt over hoe een CO2-heffing er uit zou moeten zien, hoe het kabinet het Urgenda-vonnis toch kan halen, en nog veel meer. Oftewel een gesprek met een man met een hoofdrol in de Nederlandse energie- en klimaattransitie.

De continuing story die ‘CO2-heffing’ heet, over de reacties op het voornemen van Shell om Eneco te kopen en de opvallende ‘hand in eigen’-boezem van Diederik Samsom. Ook Willem Vermeend komt even voorbij, maar ook een échte expert, hoogleraar Han Slootweg, directeur netstrategie bij Enexis. En – let op – op 6 maart wordt in Den Haag het eenjarig bestaan van Studio Energie gevierd met topsprekers en – uiteráárd – luisteraars. Meer info volgt.