Studio Energie

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Vlak voordat het kabinet in 2018 aankondigde de Groningse gaswinning te gaan stoppen, kwam de Overleggroep Groningen 2.0 met een opvallend plan: gas blijven winnen en tegelijk de aardbevingen reduceren. Hun oplossing: stikstofinjectie. Toen was er geen steun voor, maar nu het kabinet alles op alles wil zetten om zo snel mogelijk van Russisch gas af te komen, is het plan weer actueel. Over de haalbaarheid praat ik met Pieter Kapteijn, een van de leden van de overleggroep.

Aan ambitieuze plannen geen gebrek, als het om de afbouw van onze aardgas-afhankelijkheid van Rusland gaat. Hoe zien die plannen – onder meer van de EU en Nederland – eruit en wat zijn de haken en ogen? Kan het wel, snel van Poetin af? En hoe gaat het op de toch al krappe oliemarkt; is een Europese olieboycot van Rusland, waarover in Brussel wordt nagedacht, effectief?

Hoe kwam onze gas-relatie met de Russen tot stand, hoe heeft die zich de afgelopen jaren ontwikkeld en hoe komt die – als het aan de Europese Commissie ligt – zo snel mogelijk maar ruim vóór 2030 ten einde? Daarover praat ik met Marcel Kramer, tussen 2005 en 2010 ceo van Gasunie. Hij tekende in Moskou het contract voor Nord Stream 1, werd later ceo van gaspijpleiding South Stream en is nu president van het Energy Delta Institute.

Lisse van Vliet is Business Developer bij de Ukrainian Energy Exchange. Hij vertelt over de energie-situatie in Oekraïne en doet een dringende oproep aan de Nederlandse energiewereld om hulp. Luister zijn oproep vanaf 36 min. 52 sec. Wil je helpen? Neem dan contact met Lisse op via: lg.vliet@ueex.com.ua In het gesprek noemt hij ook dit mailadres: UkraineEmergencySupport@energy-community.org

“Gasunie sluit uniek contract met Rusland” kopte dagblad Trouw op 17 mei 1996. In navolging van andere Europese landen ging ook Nederland gas uit Rusland halen, tenminste twintig jaar lang zo’n 4 miljard kubieke meter per jaar. Over onze gas-relatie met de Russen praat ik met George Verberg, de man die dat eerste contract sloot. Hij was toen CEO van Gasunie (1988-2004) en daarvoor Directeur Generaal Energie bij het ministerie van Economische Zaken (1982-1988).

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Netbeheerder Stedin luidde vorige week de noodklok: er is te weinig geld, te weinig materiaal, te weinig gekwalificeerd personeel en vooral te weinig fysieke ruimte voor de aanleg en uitbreiding van het elektriciteitsnet. Wat zijn de belangrijkste oorzaken? Wat moet er gebeuren? En waar hebben de netbeheerders het zélf laten liggen? Dat en meer vraag ik aan David Peters, chief transition officer en lid van de Raad van Bestuur van Stedin Groep.

De spanningen tussen Rusland en het Westen lopen snel op. Wat betekent dit voor de gasleveringen aan Europa? Van een olie-crisis is nog geen sprake, maar ook het aanbod daarvan kan de vraag maar moeilijk bijbenen. Gaat olie gas achterna? Energiebedrijven als BP, Total en Shell kwamen met jaarcijfers. Wat laten die zien? En de NAM wil de schade in Groningen in één keer afkopen. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen wil dat ook, maar gaat het ook gebeuren? En hoe moet het verder met de andere lastige Groningse dossiers?

Milieuorganisatie Bellona was een van de eerste ngo’s die vóór afvang en -opslag van CO2 (CCS) pleitte. Zónder die techniek is het onmogelijk om de opwarming van de aarde tot 1,5 graden te beperken, aldus de Noorse ngo. Over de rol van CCS bij het decarboniseren van de industrie praat ik, in Brussel, met Laurien Spruyt, senior climate policy manager bij Bellona Europa. Aanleiding is de oproep die de milieuorganisatie samen met 24 organisaties en bedrijven op 14 februari publiceerde: Joint call to action for a strategy on regional CO2 infrastructure in the Netherlands, Belgium and North Rhine-Westphalia.

Op 25 januari verscheen het eerste boek van Follow the Money. Titel: 'De blauwe fabel – waarom we de KLM al een eeuw lang tegen elke prijs in de lucht houden'. Over zijn boek, over de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij en de luchtvaart in het algemeen in tijden van klimaatverandering, praat ik met de schrijver, Ties Joosten, klimaatjournalist bij Follow the Money.

Alles over wat er op de energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Zelfs al wordt er aan de grens tussen Rusland en Oekraïne geen schot gelost, de EU zit flink in de aardgas-penarie. Zien de lidstaten dat wel of zijn ze daarvoor te druk met elkaar de tent uitvechten over de groene taxonomie? Afgelopen week kwam het IEA met een nieuwe Oil Market Report. Hoe groot is de kans dat aardolie aardgas achterna gaat? En ExxonMobil wil in 2050 op netto nul uitstoot zitten, maar dat geldt niet voor hun scope 3-emissies. Oftewel: wat is de aankondiging waard?

Afgelopen week lanceerde Milieudefensie een nieuwe campagne. Na de overwinning op Shell, vorig jaar, eist de organisatie nu dat 29 andere bedrijven ook op korte termijn een plan maken waarmee hun uitstoot tot 2030 met 45% daalt (ten opzichte van 2019). Geven de bedrijven geen gehoor aan het ultimatum, dan overweegt Milieudefensie opnieuw naar de rechter te stappen. Wat is de strategie achter de nieuwe campagne, vraag ik aan Donald Pols, directeur van de milieuorganisatie.

Na de mededing, afgelopen donderdag door minister Blok, dat er dit jaar “waarschijnlijk” méér gas uit Groningen moet worden gewonnen dan gedacht, brak er een storm van kritiek los. De teneur: het kabinet houdt zich wéér niet aan z’n woord. Maar is dat ook zo? Dat vraag ik Bart Jan Hoevers, ceo van Gasunie Transport Services (GTS), de landelijk netbeheerder die de rapporten maakt waarop het kabinet zich baseert. Ook is Hoevers lid van de Raad van Bestuur van moederbedrijf Gasunie.

Alles over wát er op de energiemarkt gebeurt, en waaróm. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij ABN Amro.

Aan het begin van het nieuwe jaar is het tijd om de rekening op te maken: hoeveel hernieuwbare energie heeft Nederland afgelopen jaar geprocedeerd en hoeveel uitstoot ging er niet de lucht in? En wat gaat er dit jaar gebeuren? En waarom? De man met álle antwoorden is Martien Visser, lector Energietransitie aan de Hanzehogeschool, manager Strategie bij Gasunie, maar vooral bekend als de ongekroonde cijferkoning van de Nederlandse energietransitie.

Studio Energie heeft er vijf vrienden bij. Vijf organisaties met heel verschillende achtergronden en rollen in de transitie die ‘bedrijfsvriend van de show’ zijn geworden. Organisaties die het belangrijk vinden dat Studio Energie bestaat, er graag hun naam aan verbinden en een financiële bijdrage leveren. Je hoort waaróm ze vriend van de show zijn geworden, dat ze geen enkele invloed krijgen – niet op onderwerpen, op gasten of op wat dan ook – en waarom ze dat prima vinden. Sterker nog: waarom ze dat belangrijk vinden.

Ze hebben erover onderhandeld, gesteggeld, geruzied misschien wel. Elkaar in de armen gevallen, gekust wellicht of kwaad de kamer uit gestormd. Hoog tijd in ieder geval om te kijken hoe de vlag er in de coalitie bij hangt na de presentatie van het coalitieakkoord op 15 december. Dat doe ik met de Tweede Kamerleden Silvio Erkens (VVD), Henri Bontenbal (CDA) en Pieter Grinwis (ChristenUnie).

De Blik op Olie en Gas-kerstspecial: A Christmas Carol over de Aardgas-crisis, met Ebenezer Scrooge, Tiny Tim en de Ghost van Aardgas Past, de Ghost van Aardgas Present en de Ghost van Aardgas Future.