Alt?n Saatler

Konuğumuz Prof. Dr. Mustafa Erdik ile 23 Nisan 2025 tarihinde, saat 12:49'da, Marmara Denizi'nde, Kuzey Anadolu Fayı'nın kuzey kolunun Kumburgaz segmentinde 6,2 büyüklüğündeki depremden hareketle, bilim insanlarından oluşan bir heyetin oluşturduğu ve İstanbul kentinde meydana gelen büyük depremlerle ilgili olarak nelerin iyi gittiğini ve nelerin iyileştirilmesi gerektiğini inceleyen makalenin detaylarını konuşuyoruz.   

Konuklarımız Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu ve radyomuzun Yayın Koordinatörü Didem Gençtürk ile Karadeniz’deki son selleri, nedenlerini, sonuçlarını konuşuyoruz. Seller yalnızca ülkemizde değil, komşu ülkeler olan Gürcistan ve Abhazya’da da yıkıma neden oldu.

Gaziantep Kırkayak Kültür Genel Koordinatörü ve Başkanı Kemal Vural Tarlan ile 6 Şubat depreminden sonra bölgedeki depremzedelerin, mültecilerin ve kırılgan grupların durumunu konuşuyor; Kırkayak Kültür’ün yayınladığı 'Sıfırdan Başladık, Yine Sıfıra Döndük… 6 Şubat Depreminden sonra Suriyeli Mülteciler, Dom ve Abdal Topluluklarının Temel Hak ve Hizmetlere Erişimindeki Sorunlar' başlıklı raporu, ana konulardaki politika önerilerini masaya yatırıyoruz. 

Konuğumuz Afganistan’da görevli olan Birleşmiş Milletler yetkilisi Arda Kostem ile 31 Ağustos’ta Afganistan’ın doğusunda 6 büyüklüğünde gerçekleşen depremin etkilerini konuşuyor ve Birleşmiş Milletler'in bu yıl için başlattığı Afganistan İnsani Müdahale Planı'nın arka planını masaya yatırıyoruz. 

Konuğumuz Kadıköy Caferağa Mahallesi Muhtarı mimar Hanife Dağıstanlı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü Vakıflar Meclisi'nin Moda Bostanı, Caferağa Muhtarlığı, Moda Aile Sağlığı Merkezi, 112 Acil Yardım İstasyonu, Kadıköy Belediyesi Temizlik İşleri Hizmet Birimi, Afet Toplanma Alanı da olan Şair Nefi Çocuk Parkı, Halı Sahalar, 300 Araçlık Açık Otopark ve afet istasyonlarının yer aldığı 11 bin 775 m² büyüklüğündeki Caferağa Afet Koordinasyon Alanı'nı ihale ile yapılaşmaya açma kararını; hem kentsel, hem de 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı içinde olan Caferağa Mahallesi’nin nefes aldığı son yeşil alanı 25 Ağustos ilan tarihli bu ihaleyle lüks bir konut sitesine dönüştürülmek istenmesine; buna karşın yapılan ve yapılacak olan çalışmalara ve mahalle sakinlerinin, Kadıköy Belediyesi’nin yaklaşımına değiniyoruz. 

Konuğumuz Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisat Bölümü akademisyeni olan ve iklim, afet ve göç ekonomisi, yeşil işler ve mesleki eğitimin toplumsal boyutu gibi konularda çalışan Murad Tiryakioğlu ile afetler, yönetimler ve toplum arasındaki ilişkiye değiniyoruz. 

Geçtiğimiz programda Doç. Dr. Bülent Özmen ve Murat Sungur Bursa ile 26 yıl sonunda geldiğimiz noktayı konuşmuştuk ve bu kez Değirmendere özelinde gelinen noktayı ve süreçteki önemli olayları, kararları 17 Ağustos 1999 döneminin Değirmendere Belediye Başkanı Ertuğrul Akalın'a soruyoruz. Bir zamanlar ilçe olan Değirmendere, şimdi Kocaeli ilinin Gölcük ilçesine bağlı bir mahalle.  

Altın Saatler ekibi konukları Murat Sungur Bursa ve Doç. Dr. Bülent Özmen ile 17 Ağustos 1999 depremlerinin 26. yılı vesilesiyle 1999-2023 hattındaki dersleri masaya yatırıyor. 1999 Marmara ve 6 Şubat 2023 depremlerinin hasar boyutları karşılaştırılıyor; kalıcı konut ve sosyal altyapıların yeniden inşası, DASK’ın (zorunlu deprem sigortası) rolü, AFAD’ın kurumsal konumu, 2006 ve 2018 deprem yönetmeliklerinin etkileri ve İstanbul’daki İSMEB kapsamındaki güçlendirme çalışmaları ele alınıyor. Beton kalitesi ve denetim zaafları ile toplanma alanları gibi kritik eksenlerde “reaktif değil proaktif” afet yönetimi gerekliliği vurgulanıyor. Programın ikinci bölümünde TBMM Deprem Araştırma Komisyonlarının 1962’den bugüne uzanan rapor geleneği, 2023’teki kapsamlı raporun politika üretimine etkisi ve izleme/hesap verebilirlik ihtiyacı tartışılıyor. Bölüm, Balıkesir-Sındırgı’daki 6.1’lik deprem ve bölgedeki diri faylar bağlamında artçı riskleri ve hasarlı yapılara girilmemesi uyarılarını da içeriyor. Konuklar: Murat Sung

Konuğumuz ülkemizdeki itfaiye çalışmalarına önemli yenilikler getirmiş olan emekli itfaiye daire başkanı Emin Pehlivan ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 28 Temmuz günü gerçekleşen kabine toplantısı sonrasında orman yangınlarına ilişkin açıklamalarına değiniyor ve açıklanan kararların uygulamaya konduğu takdirde ne tür değişiklikler olacağını ele alıyoruz.   

Konuğumuz, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yapı ve Deprem Mühendisliği Birimi’nden Prof. Dr. Oğuz Cem Çelik ile deprem riski altındaki tarihi yapıların güçlendirilmesi ya da yıkılıp yeniden yapılması konusunu ele alıyor; özellikle Tarihi Yarımada, Bakırköy, Yeşilköy, Yeşilyurt ve Florya gibi sahil semtlerindeki yapıların durumu üzerine konuşuyoruz. Konuğumuzun çalışma alanları arasında çelik yapı sistemleri, yığma ve ahşap tarihi yapıların güçlendirilmesi, bina ve köprülerin deprem güvenliği yer alıyor. Ayrıca orman yangınları da gündemimize alırken, Kamçatka’da meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki depremi değerlendiriyor, bu tür büyük depremlerin küresel etkilerini ve olası yansımalarını ele alıyoruz.   

Geçen hafta program yaptığımız ile yine birlikteyiz. Yıldız Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yalçın Yüksel ile yeniden bir araya geliyor ve iklim değişikliğinin denizlerdeki etkisini, akarsular ve su baskınlarını, herhangi bir depremde deniz ve konteyner taşımacılığının nasıl etkilenebileceğini, İstanbul'daki iskelelerin durumunu, rıhtımlardaki ve lojistik limanlardaki kule vinçlerinin yaratabileceği riskleri konuşuyoruz.

Konuğumuz Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi'nden, kıyı ve liman mühendisliği, oşinografi ve hidrolik yapılar alanlarında uzman Prof. Dr. Yalçın Yüksel ile Tsunami riski, kıyı yapılarının depreme dayanıklılığı ve iklim değişikliğinin denizler üzerindeki etkileri üzerine konuşuyoruz. 

Ülkemizde ve dünyada artan orman yangınlarını, Teksas’ta gerçekleşen sel felaketini, Endonezya Laki-Laki Yanardağı’ndaki patlamayı ele alıyoruz. 

Dünyada ve Türkiye’de hızla artan orman yangınlarını ve 29 Haziran’da İstanbul’da düzenlenen CHP Deprem ve Afet Çalıştayı'nı ele alıyoruz.

Konuğumuz İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Suna ile Kahramanmaraş depremlerinin ardından yaşanan gelişmeleri ele alıyoruz. 

Konuğumuz siyaset bilimci ve sosyal politika uzmanı Süleyman Gök ile iklim krizi ve afet risklerinin toplumsal eşitsizliklerle kesiştiği noktaları, engelli bireyler, kadınlar ve çocuklar gibi dezavantajlı gruplar için kapsayıcı ve veri temelli politika önerilerinin neler olabileceğini, bu kapsamda katıldığı Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler destekli projeleri konuşuyoruz.   

Afet zararlarını azaltmak, afetlere hazırlık yapmak amacıyla örgütlenen mahalleleri, bu tür faaliyetlere öncülük eden muhtarları tanıtmak amacıyla gerçekleştirdiğimiz programlara devam ediyoruz.  Konuklarımız İstanbul Üsküdar İlçesi Aziz Mahmut Hüdayi Mahallesi Muhtarı Aliye Serin ve Ankara Çankaya İlçesi Çiğdem Mahallesi Muhtarı Özlem Argon Cerit ile afet önlemlerinde mahalle örgütlenmesinin önemini, Aziz Mahmut Efendi ve Çiğdem Mahallelerinde yürütülmekte olan afet zararlarının azaltılması ve hazırlık çalışmalarını, mahalle muhtarlarımızın bağlı oldukları Kaymakamlık ve Belediyeler ile ilişkilerini konuşuyoruz.

Afet zararlarını azaltmak, afet dönemlerinde aktif çalışmalar gerçekleştirmek amacıyla örgütlenen mahalleleri, bu tür faaliyetlere öncülük edenleri ve mahalle muhtarlarını tanıtmaya devam ediyoruz. Bu hafta konuğumuz Kadıköy Koşuyolu Mahallesi Muhtarı Eylem Bilir. Geçtiğimiz üç hafta Altın Saatler programını Kadıköy Caferağa Mahallesi Muhtarı Hanife Dağıstanlı, Bakırköy Kartaltepe Mahallesi Muhtarı Didem Koryürek Armutlu ve Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Derneği (MAG AME) Başkanı Hüseyin Karadayı ile gerçekleştirmiştik. Bu programlarda; afet önlemlerinde mahalle örgütlenmesinin önemini, ilçe ve mahallelerde afet zararlarının azaltılması ve hazırlık çalışmalarını, ilçe belediyesi ve kaymakamlık ile muhtarlıkların afet çalışmalarındaki iş birliklerini, Silivri Depremi sırasında muhtarların, Belediye’nin, Kaymakamlığın varsa yürüttükleri çalışmaları, aldıkları önlemleri araştırıyoruz. Silivri depremini önemli bir tatbikat gibi görüyoruz. Sadece mahalle örgütlerinin başarılarının peşinde değiliz, tabloyu

Konuğumuz Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Derneği (MAG AME) YK Başkanı Hüseyin Karadayı ile mahalle örgütlenmelerine afetlere hazırlık çalışmalarında destek veren, eğitimler veren MAG AME’nin çalışmalarını, temsilciliklerini, Silivri Depremini takip eden saatlerde aldıkları önlemleri, yürüttükleri çalışmaları, AFAD, valilik, kaymakamlıklar, İBB ve ilçe belediyeleri ile ilişkilerini konuşuyoruz.