Beter | Bnr

Zeker een miljoen Nederlanders hebben een depressie, en bij 12 procent van hen duurt die zelfs langer dan anderhalf jaar! Hoe kunnen we depressie nou het beste behandelen? Dat onderzoeken we in BNR Beter.  Te gast zijn Robert Schoevers, hoogleraar psychiatrie bij het Universitair Medisch Centrum Groningen. En hij doet een grote trial met ketamine. En Pim Cuijpers, emeritus-hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, bekend als één van de meest vooraanstaande depressiewetenschappers. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je wordt gezonder van het dragen van een slim horloge. Gemiddeld zetten mensen  met een smart watch 2.000 stappen extra. Het probleem is alleen dat er een stevig prijskaartje aan deze apparaten hangt. Daarom komen deze gezondheidsbevorderende horloges meestal niet terecht bij de mensen die er de meeste baat bij hebben.    Apple houdt vinger aan de pols Anderzijds zitten er ethische bezwaren aan het dragen van een smart watch. Want het zijn uiteindelijk toch de tech-giganten die deze apparaten ontwikkelen en vooral: die deze data verzamelen en bewaren. En de slimme horloges meten steeds meer. Niet alleen het aantal stappen dat een drager zet, maar het ding meet de hele dag iemands hartslag, saturatie, de beweging. Dat, gecombineerd met alle berichten die iemand ontvangt en de apps die diegene gebruikt is goudmijn aan informatie.  Tech-redacteur bij BNR Joe van Burik draagt om die reden dan ook geen smart watch. In deze aflevering van BNR Beter legt hij uit waarom techbedrijven geïnteresseerd zijn in gezondheid

De gegevensuitwisseling in de zorg is rampzalig. Op de spoedeisende hulp wordt uren gewerkt aan de juiste diagnose, die elders allang bekend is. Op andere plekken moeten dossiers worden overgetypt of op dvd's gebrand en per taxi vervoerd. Het resulteert in gezondheidsschade of erger, schrijven brancheverenigingen in een brandbrief aan de Kamer. In de spoedzorg kan het resulteren in een vroegtijdige dood. In de reguliere zorg leidt het tot overbehandeling, overbodige inzet van personeel en een verminderde kwaliteit van leven van de patiënt. Elektronisch patiëntendossier De oorzaak van dit alles ligt in 2011, toen VVD, PvdA en SP het nationale elektronisch patiëntendossier wegstemde. Arno Rutte werd een jaar later Kamerlid voor de VVD, en voerde tot en met 2019 het woord op zorg: "Ik baalde daar toen van en nog steeds. Het levert allerlei problemen op. Kortgezegd: grote grote ellende." Hij geeft toe dat hij er  zelf ook onvoldoende aandacht voor heeft gehad.  Oplossingen Oplossingen zijn er wel, maar draaien al

Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en oud-minister, vindt dat we op een andere manier moeten gaan kijken naar kwaliteit van zorg, om te voorkomen dat we straks in een compleet zorginfarct belanden. Er is nu al een gigantisch personeelstekort en dat groeit de komende jaren alleen maar verder. En dus, zegt Bussemaker, is het tijd om de kwaliteit van onze zorg ter discussie te stellen.  Formatie Bussemaker maakt zich ook zorgen over de richting die de formerende partijen inslaan met betrekking op zorg. 'Tot nu toe zie ik dat zorg nog geen thema is, los van het openen van verpleeghuizen wat helemaal niet kan omdat we daar de mensen niet voor hebben. Ik hoop dat ze op een brede manier en met moed naar zorg gaan kijken.' Werkagenda 18 april presenteerde de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving haar nieuwe werkagenda. De nieuwe onderwerpen zijn ‘Omgaan met de grenzen van de zorg’, ‘Investeren in volksgezondheid’ en ‘maatschappelijke bindingen in de samenleving’.  Opva

Met de groeiende groep ouderen zijn de verpleeghuizen overvol, maar commerciële instellingen schieten juist als paddenstoelen uit de grond. En die nemen we deze aflevering onder de loep. Want is het een interessante investering? En wat krijgen de ouderen die er wonen nu eigenlijk voor hun geld?  Herbergier Te gast is zorgondernemer Loek Winter, hij is onder andere bestuurder bij de Drie Notenbomen, het bedrijf achter de franchiseketen de Herbergier en de Zorgbutler. Hij vertelt waarom particuliere ouderenwoningen renderen én interessant zijn voor ouderen. Hij merkt bovendien niks van de krapte op de arbeidsmarkt. "Mensen willen niet in barcode-zorg werken. Ze willen in een huis werken waar de menselijke maat nog bestaat." Kleinschalige woonvormen Naast hem staat Hilde Verbeek, hoogleraar Zorgomgevingen voor Kwetsbare Ouderen. Zij doet onderzoek naar ouderenzorg en weet wat er nodig is voor betere ouderenzorg. Een groene omgeving en kleinschalige woonvormen stimuleren activiteit van de ouderen. Maar particulie

Met het personeelstekort in de zorg moeten we zoeken naar creatieve oplossingen. Hulphonden kunnen al heel veel. Kunnen we dat nog verder oprekken? Meer pootjes aan het bed? Dat hoor je zo in BNR Beter.  Te gast zijn Rudolph Strickwold, directeur bij Stichting Hulphond, en Lonneke Schuurmans, specialist ouderengeneeskunde en net gepromoveerd is op de inzet van échte honden en robotkatten bij mensen met dementie.   Hulp We kennen allemaal de blindengeleidehond en een drugshond. We weten dus dat honden heel veel kunnen. Maar er zijn nog veel meer situaties waar honden in kunnen helpen. Denk aan een hond die helpt bij de was, een hond die helpt om medicijnen toe te dien, een hond die epileptische aanvallen voelt aankomen, een hond die mensen met dementie tot rust brengt.  "Mensen die een hulphond hebben vertellen dat ze aanzienlijk minder thuiszorg nodig hebben", vertelt Strickwold. "Sommige mensen met epilepsie hadden vóór de hond meerdere keren per week een aanval, nu nog maar enkele keren per maand. De hond b

Er komen te veel mensen naar het ziekenhuis voor niet-medische problemen. Dat kost zorgverleners veel te veel tijd, en het kost de maatschappij klauwen met geld.  Als we nou eens stoppen met alle onzinnige ziekenhuisbezoeken, dan kunnen zorgverleners zich weer bezighouden met zorg die écht nodig is.  Wie daar wel en niet thuishoren en HOE we de druk op de ziekenhuizen verlichten bespreekt Nina van den Dungen met twee zorgadviseurs. Sanne van Eerden is adviseur zorg en welzijn bij Andersson, Elffers, Felix (AEF). En Berend Buys Ballot is programmamanager digitale zorg bij Free Finch. Hij werkt veel voor het Amsterdamse ziekenhuis OLVG, en de grotere ziekenhuisclub Santeon.   Sociale factoren Van Eerden: "Professionals in ziekenhuizen constateren regelmatig dat een patiënt meer of andere hulp nodig heeft dan zij kunnen bieden of waarvoor zij opgeleid zijn." Dit ziet Van Eerden op zwangerschap- en kindpoli’s, de spoedeisende hulp en in de geriatrie. "Vooral sociale factoren hebben een substantiële invloed op het

Het Radboud UMC bouwt een MRI-scanner waarmee we dingen van het menselijk lichaam gaan zien die we nog nooit gezien hebben. Er wordt gefluisterd dat deze scanner zelfs je gedachten kan lezen.  Neuro-radioloog Anja van de Kolk kan niet wachten tot het apparaat er staat. Het wordt een scanner met een magneet van 14 tesla. Dat overtoept de 11,7 tesla uit Parijs met afstand. Van der Kolk mag er mee gaan werken, onderzoek mee doen, maar wat ze met deze super gevoelige scanner kan zien in de hersenen, dat weet ze nog niet. “We hebben allerlei theorieën, we hebben allerlei onderzoeksideeën voor als ‘ie er staat, maar of het kan, dat is afwachten.”  Gebouw  Professor Biomedische Magnetische Resonantie Tom Scheenen mag de magische machine bouwen. Er is een weiland in de buurt van het Radboud UMC voor beschikbaar gemaakt. Op dat veld moet een gebouw komen waar het apparaat ingebouwd gaat worden.   Het speciale aan deze MRI is dat het een hele andere manier van bouwen is. Deze MRI hoeft niet met helium gekoeld te worden

Donorwet De nieuwe donorwet is nu ruim drie jaar van kracht. Maar het aantal nieuwe donoren valt een beetje tegen. Volgens de Nederlandse Transplantatie Stichting ís er we een stijging zichtbaar, maar valt het aantal donoren nog binnen de 'verwachtte variatie binnen tien jaar'. In harde getallen: in 2019 doneerden 250 mensen na overlijden een of meerdere organen, in 2023 waren dat er 292 (bron: Nederlandse Transplantatie Stichting).  Dr. Nichon Jansen, beleidsmedewerker bij de Nederlandse Transplantatie Stichting, vindt de donorwet toch geen mislukking. 'Nu staat iedereen die ouder is dan 18 jaar in het donorregister. De wet heeft ervoor gezorgd dat iedereen een brief kreeg om een keuze te maken.' Frankensteinapparaat Dat roept natuurlijk de vraag op: hoe kunnen we het aantal donoren wél vergroten? In het Universitair Medisch Centrum Groningen hebben ze een stukje van die puzzel. Zij kunnen organen beter testen of ze geschikt zijn voor transplantatie. Dit doen ze met een soort nagebouwd lichaam, met bloedvate

Er is een groot tekort aan huisartsenpraktijken. Zo'n beetje de helft van de huisartsen heeft een patiëntenstop, meldde de NOS eind vorig jaar. En dat terwijl er juist meer huisartsen zijn dan ooit, volgens het Pensioenfonds voor Huisartsen, de SPH. Het probleem: de meesten huisartsen willen geen eigen praktijk. Ze zijn opgeleid tot arts, niet tot ondernemer.  Huisartsen beroep Het beroep van huisarts is dan ook sterk veranderd door de jaren heen. Vroeger vormden de huisarts en zijn vrouw samen de hele praktijk. Nu is de huisarts werkgever van praktijkondersteuners, doktersassistenten en verpleegkundigen. Ze moeten contact onderhouden met het ziekenhuis, het verpleeghuis en de thuiszorg. En dan moeten ze ook nog digitaliseren en innoveren.   Buurtdokters  Dat laatste lukt dus niet, ontdekte ook Bob Verhagen. Hij probeerde een paar jaar geleden een app voor meten van hoge bloeddruk in de huisartsenzorg te implementeren. De huisartsen waren enthousiast, maar ze hadden maand na maand geen tijd om het in hun prak

Kan kunstmatige intelligentie daadwerkelijk artsen vervangen? Hoogleraar Geert Litjens zegt van wel! Wat er allemaal al mogelijk is en waar het naartoe gaat met AI in de zorg hoor je in deze aflevering van BNR Beter.  AI kan allerlei taken van de zorg overnemen. Tenminste, dat wordt beweerd. Maar in werkelijkheid zijn er vooral AI-toepassingen voor radiologen, en zelfs die zijn nog niet beter dan de radiologen van vlees en bloed.  Radiologie  Om te beginnen kan een radioloog namelijk álle foto’s beoordelen, terwijl de huidige AI-toepassingen alleen geschikt zijn voor één type beoordeling. Bijvoorbeeld het beoordelen van de botleeftijd van kinderen met een groeistoornis. Maar ja, zulke beoordelingen krijgen radiologen sporadisch op hun bord. Terwijl ze gemiddeld 100 beelden per dag beoordelen.   Daarnaast kunnen radiologen iets wat AI nog niet kan: redeneren. Zo kan AI een beschadigde long detecteren. Maar een radioloog neemt ook mee dat het een foto is van een oudere patiënt. ‘Eén longontsteking en de longen

Stamcellen van een kind gebruiken om een kapotte knie van een patiënt te repareren. Fascinerend, en ook een beetje eng. In het UMC Utrecht is deze behandeling ontwikkeld. Maar om het dan ook beschikbaar te krijgen voor iedereen, dat is lastig. Het vergt een heel traject aan onderzoek en bewijzen, toegang krijgen tot de juiste stamcellen en vooral de torenhoge kosten     Knieklachten zijn een van de meest voorkomende klachten bij de huisarts. En jaarlijks worden er tussen de 15- en 20.000 knieprotheses geplaatst. Maar dat kan beter. Namelijk met de nieuwe experimentele behandeling, waarbij stamcellen van een kind worden gebruikt om de kapotte knie weer helemaal terug te laten groeien.     Roel Custers is het brein achter dit project. Hij is orthopedisch chirurg aan het UMC Utrecht. In BNR Beter legt hij uit hoe de methode werkt en waarom het beter is dan de gangbare behandeling.   Manon van Daal is bio-ethicus en ziet problemen met de consent die ouders geven als ze stamcellen van hun kinderen doneren en de ho

Vroeger was het vooral voor VERVOER van patiënten, maar tegenwoordig kunnen de  ambulanceverpleegkundigen veel zelf diagnosticeren en behandelen. En dat is ook keihard nodig: want de druk op de Spoedeisende Hulp (SEH) van ziekenhuizen is gigantisch. Geregeld liggen SEH's gewoon vól, en kunnen er niet zomaar meer patiënten worden binnengebracht.  In deze aflevering bespreekt Nina van den Dungen wat de ambulance allemaal precies kan opvangen, en wat er BETER kan. Dit doet ze samen met Chris Bruggeman, manager zorg, innovatie en onderzoek bij de regionale ambulancevoorziening (RAV) Brabant Midden-West-Noord, en Harm van der Pas, SEH-arts bij het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg.    Innovaties Het begint al op de meldkamer. In de zeer nabije toekomst gaat AI de meldkamer centralisten helpen om de ambulances zo goed mogelijk te verspreiden over de regio. Ook wordt er gewerkt aan een AI die meeluistert naar een melding en de centralist helpt om een inschatting te maken wat er aan de hand kan zijn. 

In één ochtend klaar zijn met de HELE bestralingskuur van je tumor. Dat kan dankzij een hightech MRI-scanner, die in het UMC Utrecht is ontwikkeld. Klinkt als een enorme vooruitgang voor kankerpatiënten, maar is dat het ook? En voor wie is dit geschikt? Een op de drie mensen krijgt kanker. Veel patiënten verwachten dan chemotherapie waar je kotsmisselijk van wordt en waardoor je je haren verliest. En als je pech hebt kunnen er ook nog wekenlange sessies met bestraling bijkomen.   Kankerbehandelingen Maar zo hoeft een kankerbehandeling er helemaal niet uit te zien. Oncoloog Guus Bol vertelt in deze podcast dat kankertherapieën veel diverser zijn dan mensen vaak denken. 'Je hoeft lang niet altijd misselijk te worden van een chemo behandeling en als je een bestralingsbehandeling krijgt, hoeft dat nu niet meer altijd zes weken elke dag te zijn.'   MRLinac Voor dat laatste doelt hij op het revolutionaire bestralingsapparaat dat het Universitair Medisch Centrum heeft uitgevonden. Dit bestralingsapparaat geeft live

BNR Beter is terug! Het programma over innovaties in de zorg. Dit is de eerste aflevering van een gloednieuw seizoen. In dit programma focussen we ons op de zorg van MORGEN, waarin er – hopelijk - nóg betere zorg kan worden geleverd met behulp van nieuwe technieken, digitalisering én natuurlijk met de onmisbare handen aan het bed. Hoe maken we de zorg elke dag BETER?    Medicatie  Een onmisbaar element in de zorg is medicatie: maar pillen en tabletten zijn voor volwassen patiënten ontworpen. Voor kinderen is het samenstellen van de juiste medicatie een enorme opgave. Zij kunnen niet de volwassenendoses slikken. En dan is er ook nog het hele slik-probleem. Voor de meeste kinderen is het al ingewikkeld om een paracetamolletje door te slikken. Zelfs als die een 'lekker’ smaakje hebben. Laat staan een halve hand vol verschillende pillen, wat voor ernstig zieke kinderen wel nodig is.   De oplossing die hier nu meestal voor bedacht wordt is vaak dat het medicijn opgelost wordt in een drankje. Maar ook daar zijn all

BNR Beter is terug van weggeweest! In dit gloednieuwe seizoen interviewt presentator Nina van den Dungen specialisten, verpleegkundigen en wetenschappers over de nieuwste zorginnovaties. Wat zijn de nieuwste kankerbehandelingen? Hoe helpt AI de zorg? En welke apparaten maken het werk van artsen en verpleegkundigen makkelijker? Welke wearables kunnen helpen om ernstige ziektes te voorkomen?  In BNR Beter – Over de zorg van morgen laten we zien welke oplossingen er bedacht worden. Hoe deze in de praktijk uitpakken en hoe patiënten en zorgprofessionals hiermee geholpen worden.   Nina gaat samen met redacteur Sterre ten Houte de Lange op reportage naar de ziekenhuizen, UMC’s, zorginstellingen en laboratoria en testruimten waar deze nieuwe technieken worden ontworpen of voor het eerst worden ingezet in de patiëntenzorg.   De vraag die we ons elke aflevering stellen: wat is het probleem waar de zorgprofessionals en patiënten tegenaan lopen? Wat is de oplossing die bedacht is? Is deze oplossing efficiënter, effectie

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast!  Komt er na 40 jaar  eindelijk een einde aan de allesvernietigende wereldwijde HIV-epidemie? Vier mensen zijn inmiddels genezen, maar hoe dan? En wat is de volgende stap? Hoelang zal het nog duren voor hiv helemaal de wereld uit is?   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast! Double Dutch krijgt een hele andere betekenis als PrEP op de markt komt. PrEP beschermd tegen hiv, maar is in Nederland lang niet voor iedereen beschikbaar. Een politieke keuze waardoor de protesten weer aanzwellen en de politiek en activisten ouderwets lijnrecht tegenover elkaar staan.   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast! Na járen aanmodderen is er eindelijk een goed werkend medicijn. Mooi, maar ook een enorme omschakeling, als je tot voor kort leeft alsof elke dag je laatste kan zijn. En dan doen Zwitserse wetenschappers een fascinerende en baanbrekende ontdekking..  Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast!  "Fight AIDS, Act up.’ Jongeren eisen op radicale wijze een stoel aan tafel bij politiek en wetenschap. Hun lot ligt in de handen van beleidsmakers, onderzoekers en grote farmaceuten. Het is een kwestie van leven of dood. De aidsepidemie grijpt om zich heen en de tijd dringt...   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.